|
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΠΛΗΣ ΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΗ ΔΙΑΤΥΠΩΣΗHTML ΣΕΛΙΔΑ 13 Παραδείγματα λογικής συνέπειας, με την οποία μπορεί κάποιος να εκφράσει άποψη και να πάρει θέση υπέρ ή κατά σε ειδικά ζητήματα, χωρίς να είναι ειδικός και να αποφύγει λάθη, παρά την άγνοιά του. > Υπάρχουν ζητήματα και απόψεις, με τα οποία δεν συμφωνούμε. Διότι διαφωνούμε εξ αρχής με τη βάση επάνω στην οποία αναπτύσσονται. Δεν χρειάζεται να εξοικειωθούμε μαζί τους. Δεν αποδεχόμαστε τα αρχικά δεδομένα που χρησιμοποιούν. Λ.χ. όταν κάποιος μας περιγράφει πως είναι ο παράδεισος και η κόλαση στο μεταθανάτιο κόσμο. Δεν χρειάζεται να εισχωρήσουμε σε βάθος στις αρχαίες θρησκευτικές γραφές και να διδαχθούμε ιστορικές λεπτομέρειες για να πάρουμε μία θέση, όταν εξ αρχής με βάση κάποια άλλη εμπειρία απορρίπτουμε την ύπαρξη άυλων ζωικών μορφών, όταν απορρίπτουμε την ύπαρξη θεανθρώπων, όταν αμφισβητούμε την αξιοπιστία των αρχαίων καταγραφών και αποκαλύψεων. > Από τη διαπίστωση μερικών κοινών γνωρισμάτων στους ανθρώπους μέσα από την προσωπική εμπειρία μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα για τη συμπεριφορά του ανθρώπου και την κοινωνία στα παλαιότερα χρόνια. Συμπεράσματα μέσα από γενικεύσεις, οι οποίες μας επιτρέπουν να μιλήσουμε για το παρελθόν χωρίς να είμαστε ιστορικοί και αντιθέτως μας αποτρέπουν να οδηγηθούμε σε φανταστικές απόψεις. Όπως λ.χ. ότι οι αρχαίοι θεοί ήταν εξωγήινοι. Ενώ κάποιοι με πολλές ιστορικές γνώσεις έχουν υποστηρίξει υπερβολικές περιγραφές, έχουν εξηγήσει με πολλή φαντασία και με άτοπες θεωρίες (π.χ. φον Νταίνικεν). > Δεν είναι λίγες οι λέξεις που χρησιμοποιούμε καθημερινά, χωρίς να αποδίδουν την πραγματικότητα. Είναι ασαφείς, επιδέχονται πολλούς ορισμούς και ο καθένας φέρνει στη φαντασία του διαφορετικές εμπειρίες με το άκουσμά τους. Συχνά, οι λέξεις αυτές δεν επιδέχονται περισσότερη ακρίβεια στον ορισμό τους και κάποιοι επιμένουν να τους αποδώσουν μία πραγματικότητα, όπως τη φαντάζονται. Οι ειδικοί και οι στοχαστές ανεγείρουν θεωρίες, τις οποίες έπειτα επιχειρούν να τις επιβάλλουν στην πραγματικότητα. Χωρίς τα αναμενόμενα αποτελέσματα και σε πολλές περιπτώσεις συγκρούονται μαζί της. Πόσα έχουμε ακούσει να λέγονται για την αγάπη, για την ελευθερία, τη δημοκρατία, τη ψυχική υγεία! Καλό θα ήταν να τις αποφεύγουμε και να περιγράφουμε τα πράγματα με περισσότερες λεπτομέρειες και την κάθε περίπτωση ξεχωριστά. Όχι να μεταδίδουμε τη δική μας μοναδική εμπειρία και την επιθυμητή φαντασία μας με μία συνηθισμένη φράση, την οποία ο καθένας καταλαβαίνει διαφορετικά ή χρειάζεται να προσπαθήσει πολύ για να τη καταλάβει. > Παράδειγμα. Σε ποιον από τους δύο γονείς μοιάζει το μωρό; Ενώ δεν είναι φανερό, γιατί να κοπιάζουμε και να λογομαχούμε για να πείσουμε ότι συμβαίνει πραγματικά, κάτι που βρίσκεται στη φαντασία και στις επιθυμίες μας; Εκτός και αν έχουμε αποφασίσει να κάνουμε βαθιά επιστημονική έρευνα… > Σε δύο μεγάλες πόλεις Α και Β που συνορεύουν, υπάρχουν περιοχές τους που βρίσκονται πολύ κοντά. Εντός της ίδιας πόλης υπάρχουν περιοχές που απέχουν περισσότερη απόσταση και ίσως να μην εξυπηρετούνται ούτε από κάποιο μέσο μαζικής μεταφοράς. Συμβαίνει αντιθέτως, μεταξύ των δύο πόλεων Α και Β να είναι πιο εύκολο και πιο γρήγορο να μεταβούμε από τη μία περιοχή της μιας πόλης Α στην άλλη πόλη Β. Έτσι, σε αυτή την περίπτωση μπορούμε να πούμε, ότι για να πάμε από την πόλη Α στην ίδια πόλη Α είναι πιο μακριά και πιο δύσκολο από ότι να πάμε από τη μία πόλη Α στην άλλη πόλη Β. Αυτό θα ακουστεί παράξενο και αντιφατικό (για παράδειγμα, ότι μπορεί να είναι πιο εύκολο να μεταβούμε από το λιμάνι του Πειραιά στην περιοχή του Θησείου, μέσω του τρένου, παρά από το λιμάνι του Πειραιά σε μια άλλη αποβάθρα, στην άλλη άκρη του ίδιου λιμανιού). Αν πω ότι βρίσκομαι στην πόλη Α και δεν είναι εύκολο να μεταβώ κάπου εντός της πόλης Α, αλλά είναι πιο εύκολο να μεταβώ στην πόλη Β, η οποία απέχει πολλές φορές πιο μακριά, σίγουρα θα μου ζητήσουν μια διευκρίνηση. Κατά παρόμοιο τρόπο, οι λέξεις με τις οποίες περιγράφουμε τα πράγματα, μπορεί να είναι ορισμένες με σαφήνεια και κάθε λεπτομέρεια, αυτή η σαφήνεια όμως μπορεί να εμποδίζει να παρατηρήσουμε πόσο πλησιάζει το νόημα και το φαινόμενο με το νόημα μιας άλλης λέξης και να σκεφτόμαστε δυο φαινόμενα σαν ανεξάρτητα και άσχετα, ενώ αυτά αποτελούν στιγμές ενός και του ίδιου φαινομένου ή δυο φαινόμενα που είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένα μεταξύ τους. > Μου ζητούσαν ανταλλακτικά ηλεκτρονικά εξαρτήματα και πριν πει ο πελάτης όλα τα γράμματα και τα νούμερα, που ήταν ο κωδικός του εξαρτήματος, απαντούσα αρνητικά ότι δεν υπήρχε διαθέσιμο. Πώς απαντούσα χωρίς να έχω ακούσει όλον τον κωδικό, απορούσαν μερικοί. Κάποιοι το απέδιδαν σε φυγοπονία. Η εξήγηση ήταν απλή. Δεν διέθετα κανένα εξάρτημα, το οποίο να άρχιζε με τα πρώτα γράμματα (ή αριθμούς), που καθόριζαν μία σειρά από πολλά παρόμοια εξαρτήματα. Όποια κι αν ήταν η συνέχεια του κωδικού, δεν είχε νόημα. Δεν είχα και το βιβλίο για να βρω κάποιο αντίστοιχο. Η απάντηση θα ήταν ξανά αρνητική. Αρκούσε που γνώριζα ποιες σειρές εξαρτημάτων (από τα πρώτα γράμματα του κωδικού τους) βρίσκονταν στα μικρά συρτάρια. > Σε μία άλλη περίπτωση με ρώτησαν εάν τηλεφώνησα… και απάντησα αμέσως αρνητικά «όχι», πριν ολοκληρώσουν την ερώτηση. Πώς γνώριζα για ποιον θα έλεγαν, απόρησαν. Η ανταπάντηση ήταν απλή: Δεν είχα τηλεφωνήσει σε κανέναν. > Παράδειγμα περιορισμού του εύρους μιας έννοιας: Συχνά θα ακούσουμε πόσο διαφορετική θα ήταν η ζωή μας και η συμπεριφορά μας εάν είχαμε πράξει διαφορετικά στο παρελθόν ή αν κάτι δεν μας είχε συμβεί. Αυτή είναι μία διαπίστωση που μπορεί να γίνει για όλους. Η δεκαετία του ’80 ήταν ανεπανάληπτη και ξεχωριστή. Περιορίζουμε την αλήθεια σε αυτή τη δεκαετία, όταν αυτό ισχύει για όλες τις δεκαετίες. Θα ήταν πιο εύστοχο να τη χαρακτηρίσουμε πιο συγκεκριμένα με τα γνωρίσματα που την ξεχωρίζουν. Ένα άλλο παράδειγμα. Το κλάσμα 2 / √ 2 = √ 2. Αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να εντυπωσιάσει και να θεωρηθεί ξεχωριστή ιδιότητα των συγκεκριμένων αριθμών. Όταν όμως, δούμε πως κάθε αριθμός διαιρεμένος από τον ίδιο αριθμό σε ρίζα έχει αποτέλεσμα τον διαιρέτη, τότε δεν θα ψάξουμε ποια ιδιαίτερη σχέση υπάρχει ή δεν υπάρχει στους συγκεκριμένους αριθμούς. > Άλλο παράδειγμα απλής και κοινής λογικής. Μέσα στο λεωφορείο όλα τα παράθυρα ήταν θαμπωμένα και πολλοί επιβάτες στέκονταν όρθιοι. Ένας ζήτησε να ανοίξει λίγο το παράθυρο. Ο άλλος που στεκόταν κοντά στο παράθυρο ζήτησε να κλείσει, διότι του ερχόταν ο κρύος αέρας. Γι’ αυτόν ο κίνδυνος να ασθενήσει ήταν πιο πιθανός και φανερός. Με τα κλειστά παράθυρα ήταν πιο ασαφές και πιο αβέβαιο αν κάποιος και ποιος θα μολυνθεί από κάποιο μικρόβιο. Από μία άποψη είχαν δίκιο και οι δύο. Υπήρχε και η λύση… να απομακρυνθεί ο δεύτερος από το παράθυρο.
> Σχετικές σελίδες < ΠΡΑΓΜΑΤΑ & ΛΕΞΕΙΣ 1 | ΠΡΑΓΜΑΤΑ & ΛΕΞΕΙΣ 2 | ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΖΩΑ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑ 1 | ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ 2 | ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ 3 ΓΝΩΣΗ & ΕΜΠΕΙΡΙΑ | ΟΙ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ | ΝΟΗΣΗ & ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ | ΓΝΩΣΗ ΧΩΡΙΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑ? | ΛΕΞΕΙΣ & ΑΥΤΑΠΑΤΕΣ Η ΑΠΛΗ ΛΟΓΙΚΗ | ΣΚΕΨΗ & ΕΜΠΕΙΡΙΑ | ΓΝΩΣΗ & ΣΤΟΧΑΣΜΟΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ; | ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ & ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΠΟΣΟ ΑΞΙΟΠΙΣΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ Η ΣΚΕΨΗ ΜΑΣ; | ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΟΥ ΑΠΟΡΡΙΨΗ | ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ & ΘΡΗΣΚΕΙΑ | ΕΠΙΣΤΗΜΗ & ΖΩΗ | ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ & ΔΙΑΝΟΙΑ
![]() |