Η ΗΘΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΡΟΛΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

<•> Η ηθική επανάσταση:

Η ΑΔΙΚΙΑ ΣΥΝΤΗΡΕΙΤΑΙ ΚΑΙ ΑΝΑΠΑΡΑΓΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ. Η ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΜΕΝΩΝ ΑΠΑΤΕΩΝΩΝ ΠΡΟΣΑΡ­ΜΟΖΕΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΝΟΜΟΥΣ (6)

Όταν δεν περισσεύει τίποτα από το μισθό και δεν υπάρχει κανένα εισόδημα, τότε το χρη­ματικό ποσό το οποίο εκτιμούν σαν ασήμαντο ακόμα και για τους επαίτες, αυτό το ασήμαντο ποσό είναι αρκετό για να μπορέσουν να σε επι­βαρύνουν με πρόστιμα, με τόκους,* να κάνουν κατασχέσεις, να σε βάλουν και στη φυλακή. Ενώ όσοι έχουν να πλη­ρώσουν απο­δεικνύονται συνεπείς. Αποδε­δειγμένα, οι ανθρώπινοι νόμοι μπορούν να γίνονται φανερά παράλογοι και για γέλια. Για να μπορέσουμε να ξεκινήσουμε μια δική μας ατομική εργασία ενδέχεται να υπο­χρεωνόμαστε με τους νόμους να πληρώσουμε ορισμένες υπηρεσίες (λ.χ. ασφαλιστικές εισφορές) και να αναλογούν φόροι, χωρίς να έχουμε κέρδη και, ενώ αντιθέτως είναι πιθανή η αποτυχία και η μόνιμη ανεπάρκεια της εργασίας. Τότε πώς θα εκμεταλ­λευτούμε οικονομικά τα μικρά μας πλεονεκτήματα σαν τεχνίτες, σαν μικροπωλητές, σαν δημιουργοί μικρής ποσότητας προϊόντων μέσα στο ίδιο μας το σπίτι, για να επιβιώσουμε, όταν με τις νομικές διαδικασίες απει­λούμαστε με μεγαλύτερη καταστροφή; Δηλαδή οι νόμοι μπορεί να λένε: Για να ξεκινήσεις τη δική σου δημιουργική προσπάθεια με σκοπό τα απαραίτητα της ζωής πρέπει να έχεις χρήματα να πληρώσεις. Μα, αν είχαμε τα χρήματα ίσως δεν θα σκεφτόμασταν να ξεκινήσουμε μια τέτοια απελπισμένη προσπάθεια! Οι νόμοι μπορούν να εμποδίζουν να εργαστούμε όταν δεν έχουμε τα ελάχιστα χρήματα ούτε για να φάμε ή επιβάλλουν να εργαστούμε με τους όρους εκείνων που έχουν να πληρώσουν. Σε άλλες περιπτώσεις, συναντάμε εμπόδια για την έκδοση μιας άδειας, όταν δυσ­λειτουργεί μια υπηρεσία ή από έναν απαρ­χαιωμένο νόμο, ή από μια δόλια υπέρβαση του καθήκοντος. Η καθυστέρηση και μόνο την οποία δεν αντιλαμβάνονται όσοι δεν διακινδυνεύουν τίποτα και δεν παρακολουθούν την προσπάθεια, μπορούν να βγάλουν την προσπάθεια εκτός στόχου και να χαθούν μεγάλες ευκαιρίες, που είχαν υπολογιστεί για την επιτυχία. Πολλές φορές, η αλλαγή των νόμων αιφνιδιάζει απο­γοητευτικά πολλούς νομιμό­φρονες, οι οποίοι αγω­νίστηκαν, εργάστηκαν, εμπι­στεύτηκαν και εκμεταλ­λεύτηκαν τις ευκαιρίες. Αργό­τερα, τα πλεονεκτήματα τα οποία επέτυχαν αυτοί οι νομιμό­φρονες ακυρώνονται ή αυτοί αφήνονται απρο­στάτευτοι απέναντι στις δράσεις κάποιων αδίστακτων, που δεν λογαριάζουν το νόμο (λ.χ. λαθρεμπόριο, επένδυση κεφαλαίου). Ενώ αντιθέτως, κάποιοι άλλοι, οι οποίοι εκμε­ταλλεύτηκαν την αδυναμία εφαρμογής του νόμου και τον παραβίαζαν, αυτοί βρέθηκαν με πλεονεκτήματα από παράνομη δράση και αργό­τερα αιφνιδιάζονται ευχάριστα, όταν τους δίνεται η ευκαιρία να τα νομιμο­ποιήσουν και οι παραβάσεις του παρελθόντος διαγράφονται (λ.χ. συσ­σωρευμένα χρέη, κατα­πάτηση δημόσιας γης). Αυτά είναι μερικά παραδείγματα για να πούμε σύντομα, ότι τέτοια είναι η αναξιοπιστία των νόμων σε πολλές περιπτώσεις της καθημερινής ζωής και στις ανθρώπινες συνεργασίες, οι οποίες δεν είναι φανερές και ακραίες για να απα­γορευτούν ή δεν ανιχνεύονται και επιτρέπονται με το νόμο. Οι νόμοι πολλές φορές εμποδίζουν την πραγματο­ποίηση του σκοπού που υποτίθεται ότι διευκο­λύνουν και εξασφα­λίζουν, έχουν αντι­φάσεις και δεν σέβονται εμάς. Και η τυφλή πειθαρχία στους νόμους του κράτους είναι εμπόδιο για τη διόρθωσή τους, διευκό­λυνση για εκείνους που ευνοούνται και κακο­τυχία για τα σχέδια πολλών άλλων. Αυτό δεν είναι παράδοξο, όταν καταλάβουμε ότι οι άνθρωποι που βάζουν τα όρια, τους κανόνες και συντάσσουν τους νόμους, υπερεκτιμούν τις γνώσεις τους και τις δυνατό­τητές τους, αφού έτσι αφαιρούν και απορρίπτουν ένα πλήθος περιπτώσεων, τις οποίες αγνοούν ή απλά αδιαφορούν για τον αποκλεισμό τους. Για το πώς οι παραλήψεις, οι ασάφειες και τα λάθη στους νόμους, και πώς οι όροι και οι κανόνες εμποδίζουν αντί να εξα­σφαλίζουν αυτό που αποσκοπούν, μπορούμε να το αντι­ληφθούμε ακόμα και σε περι­πτώσεις διαγωνισμών, ανα­μετρήσεων, προσλήψεων για εργασία, μέχρι και στην επι­στημονική έρευνα.

(...)