Η ΠΙΟ ΑΞΙΟΠΙΣΤΗ ΘΕΣΗ ΣΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΑΝ ΥΠΑΡΧΕΙ "ΘΕΟΣ"

 

<•> Ένα από τα ζητήματα τα οποία έχει θεωρηθεί από τα πιο δύσκολα για την ανθρώπινη σκέψη (αυτό για την αρχή του κόσμου), έχει μια από τις παρακάτω απλο­ποιημένες απαντήσεις:

1) Ο κόσμος έχει ένα Δημιουργό, αλλά ο Δημιουργός δεν επηρεάζει τις εξελίξεις μέσα στον κόσμο, μέχρι να ολοκληρωθεί το σχέδιό του. (Πλησιάζει η χριστιανική άποψη. Ντεϊσμός, όπως λέγεται στη φιλοσοφία).

2) Ο κόσμος έχει ένα Δημιουργό και αυτός συμμετέχει και ενεργεί διαρκώς ως ρυθμιστής των εξελίξεων, ως διορθωτής, συντηρητής και αν θελήσει μπορεί να τον καταστρέψει. (Θεϊσμός, όπως έχει ονομαστεί).

3) Ο κόσμος δεν δημιουργήθηκε από κανέναν. Είναι ένας αυτοτελής υλικός και αστρο­νομικός κόσμος και η εξέλιξή του δεν έχει όρια στο χρόνο και στο χώρο. (Διαλεκτικός υλισμός και κοντά στη σκέψη του Ηράκλειτου).

4) Ο κόσμος δεν είναι ένας. Είναι πολλοί αστρονομικοί κόσμοι και με πολλαπλές εξελίξεις ανεξάρτητες μεταξύ τους. (Πλησίασε η σκέψη του Δημόκριτου και μια παραλ­λαγή της υλιστικής άποψης).

5) Ο κόσμος δημιουργήθηκε από μια τυχαία “πυροδότηση” και από το μηδέν ή από μια αρχική ποσότητα (Θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης και μερικές αρχαίες σκέψεις πλησιάζουν, όπως στο μύθο των Βαβυλωνίων και του Ησίοδου).

6) Ο κόσμος περιέχεται μέσα σε ένα ξεχωριστό παγκόσμιο πνεύμα, χωρίς το τελευταίο να εξαρτάται από τα γεγονότα και τις άπειρες εξελίξεις του πρώτου. (Πλησιάζει η άποψη του Σέλλινγκ και ινδοϊστικές σκέψεις).

7) Ο κόσμος είναι άπειρος και αυτοτελής και από την ουσία του δεν λείπει η νόηση (Σπινόζα και πλησιάζει η σκέψη του Ξενοφάνη).

8) Ο κόσμος είναι αυτοτελής και δημιουργείται διαρκώς από τον εαυτό του, αλλά στο πλήρες σύνολό του διατηρείται ο ίδιος. Ο κόσμος συμ­μετέχει ως πλήρες και σταθερό σύνολο και έχει πνεύμα. Δεν προηγείται η ύλη από το πνεύμα, αλλά ο Κόσμος ως σύνολο... και με τους νόμους του.

9) Ο κόσμος είναι αυτοτελής, αλλά εξ αρχής η ουσία όλων των πραγμάτων έχει ορισμένες ψυχικές ιδιότητες ή συνδυάζονται διαφορετικές ουσίες. (Πολλές φιλο­σοφικές θεωρίες).

10) Ο κόσμος είναι μια ψευδαίσθηση και ο Θεός είναι το δικό μου πνεύμα. (Σολιψισμός, όπως του Φίχτε).

11) Ο Θεός “υποβιβάζεται” σε κόσμο για να επανέλθει αργότερα στην τέλεια αρχική μορφή του. (Όπως του Εριγένη και πλησιάζουν ινδοϊστικές σκέψεις).

12) Ο κόσμος είναι ένα μεγάλο σύνολο διαφορετικών πραγμάτων και οι δυνάμεις προέρχονται και ρυθμίζονται από πολλούς θεούς. (Αρχαίες πολυ­θεϊστικές απόψεις).

 

Για κάθε μία από αυτές τις συντομευμένες περιπτώσεις μπορούμε να ανι­χνεύσουμε μερικά σημάδια και να καταγράψουμε σχετικές παρατηρήσεις. Για ποια από αυτές τις απλοποιημένες απόψεις θα βρούμε τα περισσότερα σημάδια ή τα φαινόμενα που προσφέρονται για την πληρέστερη εξήγηση;

Έτσι απλή και λογική ήταν η αρχική σκέψη για την έρευνα της Δημιουργίας προς τη σωστή κατεύθυνση: Ολόκληρο το Σύμπαν είναι παρών και συνεργεί για να υπάρχει κάθε επιμέρους (υλικό) πράγμα. Την αδημιούργητη παρουσία του την αντι­λαμβανόμαστε σαν κενό χώρο, ενώ τη διατάραξή του σαν φυσικές δυνάμεις και από κυματικά φαινόμενα. Μερικοί έχουν την άποψη για την αυτο­τέλεια του κόσμου και έτσι νομίζουν ότι εξαφανίζεται ο ρόλος ενός παγκόσμιου πνεύματος. Δεν εξα­φανίζεται. Έτσι πάλι νομίζουν, ότι η ύπαρξη των δομικών στοιχείων (ύλη) επι­βεβαιώνει την αυτοτέλεια του Σύμπαντος. Η αυτοτέλεια του κόσμου δεν επι­βεβαιώνεται έτσι, όπως νομίζουν. Με την άποψη για τα δομικά στοιχεία μπορεί να εξαχθεί το αντίθετο συμπέρασμα, ότι ο κόσμος δημι­ουργήθηκε και χρειάστηκε ένα νομοθέτη. Αν ο κόσμος δεν δημιουργήθηκε, τότε χρειάζεται να σταματήσουμε να μιλάμε για την ύλη σαν αρχή της ύπαρξης των πραγμάτων.

Είναι μια παλαιά κακή συνήθεια στην έρευνα της φύσης, να κατα­σκευά­ζονται νέα φαινόμενα και νέοι κόσμοι στη φαντασία και να επι­στρατεύ­ονται σχήματα και σύμβολα, όταν δεν είναι εύκολο να ερμηνευτούν τα φαινόμενα -ακόμα και τα πιο συνηθισμένα- που παρατηρούμε. Και δεν υπάρχει πιο πειστική δικαιολογία, από το να επι­καλούμαστε την αδυναμία της σκέψης μας και την ύπαρξη νέων άγνωστων φαινομένων για να εκφράζουμε ασυγκρά­τητα τις πιο τρελές απόψεις μας.

 

Μήπως είσαι άθεος και μαζί εύπιστος;

 

Το μήνυμα της φωτογραφίας είναι αυτό: Μήπως απορρίπτουμε κάτι πραγματικό επειδή έχουμε σχηματίσει λανθασμένη άποψη γι' αυτό; Π.χ. απορ­ρίπτουμε ότι υπάρχουν εξωγήινοι, επειδή όσοι μίλησαν για αυτό το ζήτημα εξέφρασαν τη φαντασία τους ή είπαν ψέματα ή δεν έφεραν πιο σοβαρά στοιχεία. Έτσι και πολλοί άθεοι, απορρίπτουν το Θεό, αλλά εννοούν το θεό με τη δια­δεδομένη έννοια της θρησκείας και όπως αυτή έχει σχηματιστεί στο μυαλό τους εύκολα χωρίς να ερευνήσουν και επηρεασμένοι από τη φαντασιοκοπία της θρησκείας. Όμως στην ιστορία της φιλοσοφίας, έχουν σχηματιστεί διαφορετικές απόψεις για το Θεό, ενώ σε τμήματα των αρχαίων Ινδικών κειμένων θα βρούμε έξυπνες και λογικές σκέψεις για το Θεό, που δεν θυμίζουν το Χριστιανικό και το Μουσουλ­μανικό θεό και το θεό των πρωτόγονων ανθρώπων. Ένα παράλογο και απόκοσμο θεό δεν μπορούμε φυσικά να το γνωρίσουμε, αφού δεν υπάρχει, παρά μόνο στην ανθρώπινη φαντασία! Μήπως είσαι άθεος και μαζί εύπιστος;

 

//////////////////////////