Το παγκόσμιο υπερσύνολο. Ολιστική (όχι υλιστική) θεώρηση

 

Τα ίδια υλικά έχουν άλλη χρησιμότητα και λειτουργία μέσα στο διαφορετικό σύνολο που συνδέονται.

 

Κάθε μορφωμένος άνθρωπος μάλλον θα έχει διαβάσει (ίσως από τα σχολικά χρόνια αλλά δεν θυμάται), ότι η παρατήρηση και η έρευνα αποκλειστικά των επιμέρους πραγμάτων αφήνει στο σκοτάδι το ρόλο της ολότητας και της συνολικότητας για την ύπαρξη, τη σύνδεση και τη ρύθμιση των σχέσεων μεταξύ των μερών. Κάθε μορφωμένος άνθρωπος έχει διαβάσει και καταλαβαίνει, ότι από την ανάλυση ενός δυναμικού συνόλου στα συστατικά του ή σε απλούστερα κομμάτια χάνονται μερικές σχέσεις, οι οποίες χρειάζονται και υπάρχουν μόνο όταν τα μέρη αποτελούν ένα σύνολο και με τις διαδικασίες που τα ένωσαν (π.χ. ανθρώπινο σώμα ή ένα προϊόν ζαχαρο­πλαστικής). Καταλαβαίνουμε χωρίς προκατάληψη, ότι το σύνολο και η μορφή δεν είναι πάντα ένα άθροισμα μερών, αλλά είναι κάτι περισσότερο, ιδιαίτερα όταν η σύνδεση των μερών γίνεται δυναμικά και όχι στατικά. Ένα μέλος του βιολογικού σώματος υπάρχει και λειτουργεί μόνο όσο είναι συνδεδεμένο με το υπόλοιπο σώμα και με ορισμένους τρόπους. Αν αποκοπεί τότε φθείρεται και χάνει τις λειτουργίες του. Μπορούν να φτιαχτούν διαφορετικές κατασκευές, ηλεκτρονικές, μηχανικές, αρχιτεκτονικές με τα ίδια υλικά. Μπορούν διαφορετικά φαγητά να παρασκευαστούν με τα ίδια υλικά και διαφορετικές ηχητικές συνθέσεις και μουσική με τους ίδιους αρχικούς ήχους. Όλοι είμαστε με την ίδια ύλη και οι διαφορές είναι αμελητέες σε μέσο όρο. Όμως, και τα ίδια υλικά έχουν άλλη χρησιμότητα και λειτουργία μέσα στο διαφορετικό σύνολο που συνδέονται. Αυτή η θεώρηση για την επίδραση του συνόλου στα μέρη του ονομάζεται "ολιστική" (όχι υλιστική) και σε πολλές επιστήμες δεν μπορεί να αγνοηθεί. Αν η επίδραση του συνόλου στα μέρη του κάπου αγνοείται επιλέγουμε αυτή την άγνοια σε μερικές περιπτώσεις, που τα μέρη θεωρούνται απλά και αμετάβλητα από τη σύνδεσή τους και το σύνολο είναι ένα αποτέλεσμα στατικής σύνδεσης ή με ισχυρές δυνάμεις που δεν διαταράζονται.

 

Μια από τις παγίδες που φανερώθηκε σε όλες τις περιοχές της ανθρώπινης έρευνας είναι, ο ρόλος του συνόλου για την ύπαρξη των μερών του και για τη ρύθμιση των σχέσεων που τα μέρη έχουν μεταξύ τους, ιδιαίτερα όταν εκείνα συνδέονται δυναμικά και γρήγορα μεταξύ τους. Αυτή η παγίδα της σκέψης είναι καλά γνωστή τώρα στην εποχή μας. Σε μεγάλο πλήθος περιπτώσεων, ο καθοριστικός ρόλος του συνόλου συσκοτίζεται από την τεμαχισμένη παρατήρηση και την αναλυτική απογραφή των πραγμάτων. Τα πράγματα περιγράφονται σαν αποξενωμένα μεταξύ τους και όπως αν υπήρχαν ή είχαν τις ιδιότητές τους ως ξεχωριστά και ανεξάρτητα. Σε πολλές περιπτώσεις τα πράγματα έχουν "λεπτότερες" διασυνδέσεις και με φυσικές δυνάμεις, τις οποίες δεν βλέπουμε απευθείας με τα μάτια. Συμβαίνει ωστόσο και το αντίθετο: εμφανίζουμε έναν αριθμό πραγμάτων σαν ενιαίο σύνολο (λ.χ μια οικία), ενώ στην πραγματικότητα (στη φύση) τα μέρη συνδέονται μεταξύ τους λιγότερο καθοριστικά και όχι ρυθμιστικά και αναγκαία, όσο τα εμφανίζουμε με τις δικές μας επιλογές. Στο παράδειγμα μιας οικίας, η ανθρώπινη κατασκευή του συνόλου λαμβάνει υπόψη τις αντοχές των υλικών στο βάρος, τη διευκόλυνση των ανθρώπων και άλλες τεχνικές απαιτήσεις. Όλες οι ενώσεις των μερών μπορούν να είναι τυχαίες και με ποικιλία τρόπων πέραν της επίδρασης του βάρους στα μέρη της κατασκευής και της ευστάθειας, τα οποία λαμβάνουμε υπόψη. Η ενότητα όλων των μερών όπως φαίνεται είναι τέτοια σύμφωνα με τις σκοπιμότητες του ανθρώπου (όπως σκάλες για την πρόσβαση στα πιο ψηλά επίπεδα, σωλήνες για το νερό, καλώδια για το ηλεκτρικό ρεύμα, τουαλέτα, δωμάτια ύπνου, αναλογίες εσωτερικών χώρων και διακόσμηση κλπ). Η ενότητα της οικίας (στο σύντομο παράδειγμα) δεν είναι ενότητα από φυσικές διαδικασίες, αλλά οι φυσικές διαδικασίες λαμβάνονται υπόψη από τους κατασκευαστές. Αλλά η ευστάθεια του συνόλου και ο χώρος που είναι διαθέσιμος πάλι λαμβάνονται υπόψη για την κατανομή του χώρου και για την επιλογή πολλών υλικών στην κατασκευή, ακόμα και στην περίπτωση ενός οικοδομήματος. Μια επίδραση του συνόλου στα μέρη του επίσης εξακολουθεί μετά την κατασκευή και αυτή κυρίως είναι από τη βαρυτική δύναμη και μια δύναμη ισορροπημένη.

 

Η επίδραση του συνόλου στα μέρη του αποκρύπτεται ή περιορίζεται με την αιτιολογία από την επίδραση του "περιβάλλοντος" σε πλήθος περιπτώσεων. Οι επιδράσεις από το περιβάλλον πάλι εμφανίζονται σαν εξωτερικές και μεταθέτουν το ερώτημα, για το περιβάλλον του περιβάλλοντος. Το περιβάλλον δεν μπορεί να εξηγηθεί πάλι από εξωτερικά πράγματα και επιδράσεις. Αντιθέτως, το περιβάλλον επίσης είναι διαμορφωμένο από πράγματα, κινήσεις και δράσεις στο εσωτερικό του. Πάντα υπάρχει κάτι που δεν είναι ένα πράγμα, δεν είναι κάτι χωριστό και μια αποκλειστική αιτία. Υπάρχει κάτι που δεν μπορεί να εντοπιστεί και όμως πάντα συμμετέχει στις επιμέρους δράσεις, στις τάσεις και στη διασύνδεση των μερών. Μόνο η έννοια του συνόλου μπορεί να εξηγήσει στο ανθρώπινο μυαλό επαρκώς τις δυνατότητες που έχουν τα μέρη, την ύπαρξη των μερών, πολλές από τις συνδέσεις και τις λειτουργίες τους. Το παγκόσμιο σύνολο (υπερ-σύνολο) χωρίς να είναι ένα ξεχωριστό πράγμα και χωρίς κάποια ορατή κίνηση περιλαμβάνει τρόπους σύνδεσης πολλών μερών και είναι ενεργό για τα μέρη του. Για παράδειγμα (το πιο απλό), μια φιάλη υγραερίου εμποδίζει το αέριο να διαφύγει με τη στατική αντίσταση του στερεού υλικού της και η κατάσταση του αερίου καθορίζεται από τη φιάλη ως ένα στατικό περιβάλλον. Τα μόρια οφείλουν την υγρή μορφή τους στα τοιχώματα της φιάλης, παρότι είναι στατικά τοιχώματα και δεν επιδρούν κινούμενα ή με μεταδιδόμενη δύναμη.

 

 

//////////////////////////