|
<•> Σύντομα για τρεις φυσικές σταθερές
Από τον
ανεξάντλητο πλούτο των αριθμητικών σχέσεων της φυσικής και από
ολόκληρη την ιστορία της, τρεις μόνο ποσότητες μπορούν να
δημιουργήσουν ένα μεγάλο κομμάτι της φυσικής και συνοψίζουν
θεμελιώδεις σχέσεις που ρυθμίζουν το σύνολο των υπολοίπων
σχέσεων. Θα μπορούσε κάποιος να πει, ότι η Φυσική που
απομακρύνθηκε κάποτε από τη Φιλοσοφία, επιστρέφει πίσω με μια
ελλειπτική κίνηση και μέσα από την εμπειρία θέτει ξανά τα ίδια
(φιλοσοφικά) προβλήματα που είχε αφήσει άλυτα από ερευνητική
αδυναμία.
> Η ταχύτητα των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων και του φωτός
συμβολισμένη με το γράμμα c θεωρείται ένα μέγιστο όριο
στην ταχύτητα της κίνησης. Με αυτό το όριο ο Αϊνστάιν
διατύπωσε τις θεωρίες (ειδική και γενική σχετικότητα),
που αποτέλεσαν "πυλώνες" στην έρευνα και στην ανάπτυξη της
φυσικής του 20ού αιώνα. Η μέτρηση αυτής της ταχύτητας δεν ήταν
μια εύκολη υπόθεση. Αρχικά έγινε από αστρονομικές παρατηρήσεις,
αλλά με περισσότερη ακρίβεια μετρήθηκε από μεταγενέστερες
προσπάθειες με πειραματικές διατάξεις. Οι μονάδες που επιλέξαμε
εδώ είναι το μέτρο ανά δευτερόλεπτο (m/s). Στη σύγχρονη φυσική
και στην αστρονομία, παρατηρούνται μερικά φαινόμενα που
ερμηνεύονται με ταχύτητα μεγαλύτερη από του φωτός. Η ταχύτητα
του φωτός, υπεισέρχεται σε ένα πλήθος μαθηματικών σχέσεων με
τις οποίες υπολογίζονται με ακρίβεια ένα πλήθος φυσικών
φαινομένων και σχέσεις, οι οποίες εφαρμόζονται αποτελεσματικά
στην πιο πολύπλοκη τεχνολογία. Σκεφτείτε, ότι για να μπορέσουμε
να ελέγξουμε μια διαστημική συσκευή που βρίσκεται στην
επιφάνεια ενός άλλου πλανήτη, χρειάζεται να λειτουργούν με
τέλεια ακρίβεια ένα πλήθος ηλεκτρονικών κυκλωμάτων (ταλαντωτές,
βαθμίδες συντονισμού κ.α.), τα οποία έχουν υπολογιστεί
χρησιμοποιώντας την ταχύτητα του φωτός.
Εμείς εδώ, ξεκινούμε με τη θέση, ότι η ταχύτητα του φωτός ίσως
να μην είναι αξεπέραστη και να μη γίνεται ακριβώς με τον τρόπο
που μας περιγράφουν, όμως αναμφίβολα δεν είναι μια τυχαία
ταχύτητα μέσα στη φύση και αποτελεί ένα κοινό όριο για τις
μεταβολές στη φύση. Αυτή η προσεκτική άποψη, ότι η ταχύτητα του
φωτός αποτελεί ένα καθοριστικό όριο μέσα στη φύση δεν έρχεται
σε αντίθεση με το ενδεχόμενο να παρατηρήσουμε κάποια υπέρβαση
αυτού του ορίου ή απόκλιση εκεί που την αναμέναμε ακριβώς ίση.
Τονίζουμε, ότι τέτοια βιαστική απόρριψη και αμφισβήτηση με την
παραμικρή λεπτομέρεια συνηθίζουν να κάνουν αυτοί που έχουν δόγμα
τον υπολογισμό με τη μέγιστη ακρίβεια και το κλάδεμα των
εννοιών... για να μαζέψουν τα κλαδιά.
Η απλή λογική, χωρίς καμία εκπαίδευση, δεν αποκλείει τη
δυνατότητα κάποια φυσική διεργασία να φτάνει σε ένα όριο, το
οποίο είναι κοινό για ένα πλήθος πραγμάτων και καθοριστικό για
να ξεκινούν ή για να τερματίζονται κάποιες άλλες διαδικασίες και
συγχρόνως αυτό το καθοριστικό όριο σε άλλες ξεχωριστές
περιπτώσεις να ξεπερνιέται, ή να είναι δυνατό να ξεπεραστεί. Ότι
η ταχύτητα του φωτός αποτελεί ένα καθοριστικό όριο μέσα στη φύση
δεν μπορεί να αμφισβητηθεί από κανέναν, αφού σε αρκετά μεγάλο
αριθμό περιπτώσεων έχει παρατηρηθεί, έχει αποδειχτεί και έχει
χρησιμοποιηθεί στους υπολογισμούς με επιτυχία στην τεχνολογία.
Η παρατήρηση μερικών περιπτώσεων όπου δεν εφαρμόζεται ένα
όριο ή γίνεται κάποια υπέρβασή του, δεν επαρκεί για να βγάλουμε
αμέσως το συμπέρασμα της ανατροπής και για την απόρριψη του
ορίου. Η βιαστική αμφισβήτηση στην επιστημονική έρευνα
δείχνει ίσως τη φιλοδοξία, την αφορμή που έψαχνε κάποιος για να
βγάλει τις αρνητικές διαθέσεις του, αλλά όχι εξυπνάδα και
δημιουργική λογική.
> Η μεταβίβαση της ενέργειας μέσα στη φύση, φαίνεται να
ξεκινάει από μια ίδια ελάχιστη ποσότητα (σταθερά δράσης) την
οποία αναγκάστηκε να σκεφτεί διστακτικά ο Μαξ Πλανκ για
να μπορέσει να ερμηνεύσει τις παράδοξες μετρήσεις στην
ακτινοβολία ενός πυρακτωμένου πειραματικού σώματος (μελανό
ομοιόμορφο σώμα). Τη σταθερή ποσότητα αυτή συμβολίζουν με το
γράμμα h και σχετίζεται με την ενέργεια των
ηλεκτρομαγνητικών φαινομένων και με τη δομή της ύλης. Όταν αυτή
η σταθερή ποσότητα πολλαπλασιαστεί με συχνότητα δίνει ενέργεια (hf=E).
Περιέχει μονάδες kg m2 /s και μπορούμε να τις
εκφράσουμε σαν έργο επί χρόνο (E·sec) ή σαν ορμή επί ακτίνα
(γωνιακή ορμή ή στροφορμή, p·r). Η ύπαρξη αυτής της σταθεράς και
ο καθοριστικός ρόλος της, επίσης δεν έχουν διαψευστεί και είναι
απαραίτητη στους υπολογισμούς για ένα πλήθος απλών και
πολύπλοκων εφαρμογών, τις οποίες θα βρούμε να χρησιμεύουν μέχρι
στην καθημερινή ζωή όλων των ανθρώπων. Κυρίως σε ηλεκτρονικές
συσκευές, όπως λ.χ. σ' ένα οποιοδήποτε τηλεχειριστήριο ή σ' ένα
σύγχρονο φακό με διόδους φωτοεκπομπής LED.
> Μεταξύ των υλικών σωμάτων φαίνεται να υπάρχει μια ελκτική
δύναμη, την οποία σκέφτηκε και διατύπωσε ποσοτικά ο Νεύτων,
βασισμένος στις σχέσεις της κίνησης που ήδη είχαν διατυπώσει
(μέσα από αστρονομικές παρατηρήσεις και από πειράματα) οι
ερευνητές Κέπλερ και ο Γαλιλαίος. Σε μια εποχή που
ακόμα δεν είχε ανακαλυφθεί και δεν ήταν γνωστός ο ρόλος του
ηλεκτρομαγνητισμού στη φύση, να τονίσουμε. Η ελκτική δύναμη
και το βαρυτικό πεδίο γύρω από τα σώματα φαίνονται να
ρυθμίζονται από νόμους, έτσι ώστε η ελκτική δύναμη να
μεταβάλλεται με ανάλογη ή αντιστρόφως ανάλογη σχέση με τη μάζα,
την απόσταση ή την ακτίνα. Έχει παρατηρηθεί ο ρυθμός που αυξάνει
η ταχύτητα ενός σώματος σε ελεύθερη πτώση με αυτή την ελκτική
δύναμη. Από τις μετρήσεις φαίνεται ότι υπάρχει μια σταθερή σχέση
που τη συμβολίζουν με το γράμμα G. Η σχέση που συνοψίζει
αυτή η σταθερά G είναι πιο περίπλοκη (G=Fr2 /
M1M2) και σύμφωνα με το νόμο του
Νεύτωνα περιέχει μονάδες m3 / kg s2.
Ακόμα και χωρίς να ξέρει κάποιος τι είναι η σταθερά της
βαρύτητας G μπορεί εύκολα να τη χρησιμοποιεί για να υπολογίσει
το βάρος του σώματός του σε διάφορα ουράνια σώματα. Ωστόσο, το
βαρυτικό πεδίο δεν φανερώνεται εύκολα μεταξύ των πραγμάτων που
μας περιβάλλουν και η επίδρασή του γίνεται αισθητή στα ουράνια
σώματα. Στην τεχνολογία έχουν κατασκευαστεί ελάχιστες και
πειραματικές συσκευές, με σκοπό ν' αξιοποιούν ή να μετατρέπουν
κάπως το φαινόμενο για τη διευκόλυνση της καθημερινής ζωής ή για
συνηθισμένες εφαρμογές. Επίσης, από την παρατήρηση του ουράνιου
κόσμου σε μεγαλύτερο βάθος του, έχουν προκληθεί πολλές
αμφιβολίες για το αν είναι η ίδια σταθερά, όπως τη μετράμε στο
ηλιακό μας σύστημα. Για το ρυθμιστικό ρόλο της δεν λέγονται
πολλά και περιγράφεται περισσότερο σαν ένα φαινόμενο μεταφυσικό
και όχι με περιγραφές που θα ήθελαν όλοι ν΄ ακούσουν και να
καταλάβουν.
* Η σύντομη παρουσίαση των τριών
φυσικών σταθερών όπως έγινε στο βιβλίο ΤΟ (ΠΛΗΡΕΣ) ΣΥΜΠΑΝ ΚΑΙ Ο
ΔΥΝΑΜΙΚΟΣ (ΚΕΝΟΣ) ΧΩΡΟΣ με υπότιτλο "Οι θεμελιώδεις σκέψεις και
σχέσεις για την ερμηνεία της φύσης"
|
|