13. Κοσμονομία: Μια κοινή πραγματικότητα που δεν είναι κανένα ξεχωριστό πράγμα

Ξεχωριστές επιστήμες έχουν το δικό τους πεδίο έρευνας για φαινόμενα όπως εμφανίζονται πιο στενά συνδεδεμένα και εξαρτημένα. Για κάθε ξεχωριστό πράγμα ή φαινόμενο θα λάβουμε γνώση και πληροφορία από μια αντίστοιχη επιστήμη. Από ποια επιστήμη θα λάβουμε χρήσιμη πληροφορία και γνώση για την κοινή πραγματικότητα; Χρειάζεται να ενώσουμε όλες τις επιστήμες και να τις μάθουμε όλες; Όσοι φαντάζονται ότι η κοινή πραγματικότητα είναι ένα εξωτερικό σύνολο ή άθροισμα όλων των πραγμάτων, αυτό θα σκεφτούν. Από μια πρώτη σκέψη, η πραγματικότητα που είναι κοινή για ένα πλήθος πραγμάτων είναι το σύνολο όλων αυτών των πραγμάτων ή σχεδόν όλων. Έτσι φανταζόμαστε ένα πιο μεγάλο σύνολο πραγμάτων, την έρευνα πιο δύσκολη και ότι η μάθηση χρειάζεται μνήμη που το ανθρώπινο μυαλό δεν έχει. Δεν σκεφτόμαστε ότι το σύνολο πολλών πραγμάτων μπορεί να επιβάλει νόμους ή χαρακτηριστικά στα μέρη του. Αν τα πράγματα του φυσικού κόσμου έχουν χαρακτηριστικά που δημι­ουργούνται από την εμπλοκή των ξεχωριστών πραγμάτων σε ένα και το ίδιο σύνολο, τότε οι επιστήμες που αγνοούν αυτά τα χαρακτηριστικά δίνουν γνώση από την οποία η κοινή πραγματικότητα λείπει. Τη γνώση για την κοινή πραγμα­τικότητα θα τη λάβουμε ξεκινώντας από παρατηρήσεις και πληρο­φορίες για τα χαρακτηριστικά που έχουν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, που κάπως συμ­μετέχουν σε ένα κοινό σύνολο. Τα πρώτα χαρακτηριστικά τα οποία οι άνθρωποι ανιχνεύουν ως κοινή πραγματικότητα δεν είναι κανένα ξεχωριστό πράγμα, αλλά επιβάλλονται στα ξεχωριστά πράγματα και είναι προ­ϋπόθεση για να σκεφτούμε και να τα γνωρίσουμε. Τα πρώτα χαρακτη­ριστικά που εμφανίζουν την κοινή πραγματικότητα είναι γενικές έννοιες και όροι για την ύπαρξη και τη σύνδεση των ξε­χωριστών πραγμάτων (στο χώρο και στο χρόνο). Από κανένα συγκεκριμένο πράγμα δεν καθο­ρίζεται η πραγματι­κότητα την οποία μοιράζονται όλα.

Οι γενικές έννοιες και οι κανόνες της σύνδεσης των εννοιών (δηλ κανόνες της λογικής σκέψης) εφαρμόζονται ακόμα και μέσα στη φαντασία με υποθέσεις και για πράγματα που δεν υπάρχουν. Σε αυτή την περίπτωση, πλάσματα και γεγονότα της φαντασίας εμφανίζονται όπως αν ήταν με την ίδια πραγ­ματικότητα ή σε αντίθεση με τα γνωστά χαρακτη­ριστικά της πραγματικότητας. Η αλήθεια των λογικών κανόνων και η συνέπεια στη σκέψη τότε συγχέονται με το ψέμα κάποιων φανταστικών πραγμάτων. Τέτοια λογική εφαρμοσμένη στη φαντασία και εκφρασμένη με τους γραμματικούς κανόνες της γλώσσας θα βρούμε εύκολα σε θρη­σκευτικές σκέψεις και σε μυθι­στορήματα. Με αυτούς τους κανόνες της λογικής προσπαθεί ακόμα και ένας απατεώνας ή ένας ψεύτης να κρύψει το ψέμα του και να παραπλανήσει. Σε τελική ανάλυση, όλοι οι άνθρωποι συνδέουν και αποσυνδέουν έννοιες μέσα στη σκέψη τους και εκφράζουν τις σκέψεις τους με κανόνες της γλώσσας. Αλλά αν οι σκέψεις και οι έννοιες έχουν αντίστοιχα την ίδια σύνδεση στον πραγματικό κόσμο, αυτό είναι ένα άλλο ζήτημα. Όλοι βάζουν μέσα στις λέξεις κάποια χαρακτηριστικά πραγ­μάτων: καθορίζουν την ποσότητά τους, εκτιμούν αν είναι ένα ή περισσότερα πράγματα, αν είναι μεγάλα ή μικρά, αν κινούνται ή ακινητούν, αν συνδέονται με ένα άλλο και σε πόση απόσταση είναι μεταξύ τους, αν αυτά έχουν δομή και λειτουργούν, αν ένα αποτέλεσμα παράγεται, αν μεσολαβούν άλλα πράγματα για τη δράση τους, σε ποια σειρά τα αποτελέσματα ακολουθούν κλπ.*

Αν πολλοί άνθρωποι έχουν εύκολη άποψη σε επιστημονικά ζητήματα και δεν διστάζουν να διαφωνήσουν με τους καλύτερα εκπαιδευμένους, αυτή η ευκολία τους δεν εξηγείται εύκολα με την “ανοησία”. Έχουν κάποιο περιθώριο να σκεφτούν για ζητήματα που δεν γνωρίζουν καλά, όταν οι αιτίες και τα αποτελέσματα δεν είναι εύκολο να καθοριστούν από κανέναν και επειδή όλοι σε τελική ανάλυση προσπαθούν να πουν ένα “ναι” ή ένα “όχι” σύμφωνα με απλούς κανόνες της λογικής. Κάποια στιγμή, ο καλύτερα εκπαιδευμένος -που σκέφτεται με άγνωστο λεξιλόγιο και με έννοιες περιορισμένες σε πράγματα που μόνο εκείνος έχει μάθει-, αναγκάζεται να σκεφτεί για τη σύνδεση όλων αυτών που γνωρίζει με την ανθρώπινη ζωή* και για αποτελέσματα μέσα στον πιο σύνθετο κόσμο και ίσως για συγκεκριμένους ανθρώπους. Αναγκάζεται... διότι αν όσα μαθαίνουμε δεν έχουν σύνδεση με τη ζωή μας και συνέπειες στον κόσμο, τότε είναι άχρηστα και ανεφάρμοστα. Και τότε αυτός αναπόφευκτα ξεφεύγει από τη στενή περιοχή της δικής του γνώσης και εμπειρίας... Επίσης, αν διαπιστωθεί κάποια προτίμηση ή σκοπιμότητα μέσα στα λόγια ενός ειδικού ή ενός οποιουδήποτε επιστήμονα αυτό είναι αρκετό για να αμφισβητηθεί η αξιοπιστία του και για να υποβαθμιστούν οι ικανότητές του.

* Πολλά παραδείγματα μπορούν να προστεθούν εδώ και θα βοηθούσαν να καταλάβουμε καλύτερα τους κανόνες της λογικής σκέψης και τι θα ήταν η σκέψη χωρίς αυτούς τους κανόνες. Εδώ στην εισαγωγή αποφεύγονται.