Κάποιος μου έστειλε αυτή την εικόνα ΜΟΝΟ με τα 4 πρώτα σχήματα. Τα πρώτα 3 σχήματα μοιάζουν σαν ναοί, με τα σύμβολα της θρησκείας στην κορυφή τους, αλλά
είναι έξυπνα σχεδιασμένα όπως το μακρόστενο σχήμα ενός απλού μολυβιού. Από κάτω υπήρχαν μόνο τα τέσσερα κουτάκια, που υποτίθεται ότι θα τα τσεκάρουμε
όπως επιλέξουμε. Εμφανιζόταν το δίλημμα: Θρησκεία ή Επιστήμη; Εγώ βρήκα
έτοιμο τσεκαρισμένο το τέταρτο κουτάκι της γνώσης. Ο αποστολέας της
αρχικής εικόνας όμως δεν ήξερε ότι εγώ δεν έχω τυφλή εμπιστοσύνη στην
Επιστήμη. Δεν ήξερε ότι υποστηρίζω, ότι η γνώση χρησιμεύει και στον
απατεώνα και ότι αυτή εύκολα γίνεται παραπλανητική. Ότι με τη γνώση οι
άνθρωποι εκπαιδεύονται για να γίνουν απατεώνες, για να εκμεταλλευτούν
τις αδυναμίες του κόσμου και για να κερδίσουν χρήματα. Ότι η αναμφίβολη
γνώση χωρίς να την καταλαβαίνουμε ή χωρίς επιβεβαίωση στη δική μας
εμπειρία γίνεται πίστη. Στη φωτογραφία του εξώφυλλού μου στο FB είναι
γραμμένο το σλόγκαν: Γνώση χωρίς ηθική είναι άσκοπη και παραπλανητική...
Δηλαδή η γνώση μπορεί να είναι από άχρηστη μέχρι παραπλανητική και να
ενισχύει τις ψευδαισθήσεις. Λοιπόν, με αυτές τις απόψεις μου, σκέφτηκα,
ότι η εικόνα που έλαβα για να τσεκάρω δεν εμφανίζει σωστά την
πραγματικότητα και το δίλημμα. Γι' αυτό πρόσθεσα ένα πέμπτο μολύβι, μισοκομμένο και από κάτω ένα κλειδί με προεξοχή το σύμβολο του δολαρίου.
Ο συμβολισμός είναι ότι η γνώση γίνεται κλειδί για να κερδίσουμε
χρήματα. Το κουτάκι από κάτω το αφήνω κενό, όπως και της θρησκείας.
Είναι τσεκαρισμένο το απλό μολύβι και όχι αυτό που γίνεται κλειδί για το
χρήμα. Το κουτάκι της γνώσης που είναι τσεκαρισμένο (κάτω από το απλό
μολύβι), εμφανίζει την επιλογή της γνώσης με ερευνητική σκέψη ή
ανιδιοτελώς, όπως θα έλεγαν μερικοί ερευνητές. Είναι η επιλογή του
"αγνού" ερευνητή και φιλόσοφου ανθρώπου και όχι αυτού που βιάζεται για
να κερδίσει κάτι.
Με αυτό το θεωρητικό δίλημμα των πέντε μολυβιών εμφανίζονται σαν άκρα η
τυφλή εμπιστοσύνη, είτε στη θρησκεία είτε στη επιστήμη. Κάποιος άλλος αν
θέλει μπορεί να επιλέξει το μολύβι με το κλειδί. Όπως εξήγησα πιο πάνω,
η γνώση δεν είναι οπωσδήποτε κάτι καλό (σαν μονόδρομος). Ακόμα, η γνώση
ποτέ δεν είναι πλήρης και αναγκαστικά περνάμε από το ένα πράγμα στο άλλο
με το οποίο το πρώτο, όπως το παρατηρούμε συνδέεται κάπως μαζί του. Η
εφαρμογή της γνώσης χρειάζεται ακόμα περισσότερη γνώση για να επιτύχουμε
το αποτέλεσμα. Η εφαρμογή της γνώσης μπορεί να φανερώσει ότι κακώς
ήμασταν σίγουροι για το αποτέλεσμα και ότι με την κερδοσκοπία, στο τέλος
μπορεί να ζημιώσουμε, αλλά και να ζημιωθούμε, διότι είχαμε υπερεκτιμήσει
τη γνώση και τις ικανότητές μας. Αυτή η διορθωμένη άποψη για τη "γνώση"
είναι μια από τις μεγάλες ανατροπές που θα γίνει παγκοσμίως στις απόψεις
των ανθρώπων για τη ζωή και την επιστήμη. Ενάντια στο δόγμα ότι η γνώση
είναι πάντα απαραίτητη, ότι περιορίζει την άγνοια και τη φαντασία και
εμποδίζει τον παραλογισμό' ένα δόγμα το οποίο ρυθμίζει τη δράση του
ανθρώπου, οργανώνει την κοινωνία και διδάσκεται από την εποχή του
Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού.
Σταυρος Κ:
Εμφανίζεται το δίλημμα: Θρησκεία ή Επιστήμη; Εγώ βλέπω μόνο εβραϊκές
θρησκείες... Για μένα λέει ΤΙ ΠΡΟΤΙΜΑΤΕ; εβραϊκές θρησκείες ή γνώση; Όχι
γενικά τη θρησκεία ...αλλά ούτε επιστήμη... η γνώση είναι επιστήμη;
Απάντηση: Πράγματι, θεωρητικά η θρησκεία δεν είναι αναγκαστικά αντίθετη
με την προσπάθεια για γνώση και για έρευνα. Ένας άνθρωπος μπορεί να
είναι θρήσκος, να πιστεύει σε ένα θεό και να εκφράζει τα θρησκευτικά
αισθήματά του, αλλά να είναι ερευνητικός, καλός μαθητής, να σχηματίζει
ορθολογικά νέες απόψεις και να αναθεωρεί τις απόψεις του. Όμως όπως
σωστά παρατήρησες, έλαχε στην ιστορία να εξαπλωθούν -έτσι με βία και
σκοταδιστικά όπως ξέρουμε- η εβραϊκή θρησκεία και η μουσουλμανική, που
εμπνεύστηκε από την πρώτη. Ξέρουμε και πώς η έρευνα της φύσης και η
στροφή στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία στην Ευρώπη προκάλεσε μια
πνευματική αναστάτωση και από τότε άρχισε μια εξασθένιση της
θρησκευτικής εξουσίας. Γι' αυτό συνήθως, εμείς που ζούμε στο "δυτικό
κόσμο" συνήθως αντιπαραθέτουμε τη θρησκεία με την επιστήμη. Συμφωνώ, ότι
η γνώση δεν είναι ταυτόσημη με την επιστήμη, αλλά η επιστήμη είναι η
έννοια που συνοψίζει τη γνώση, όπως αυτή ελέγχεται, εξακριβώνεται,
διαμοιράζεται και προσφέρεται για μάθηση και για εφαρμογή. Αν επιλέγει
κάποιος να ερευνά τότε επιλέγει να γνωρίσει, επιλέγει και την επιστήμη.
>>>►
Κατεβάστε αυτό το τμήμα της παγκόσμιας διακήρυξης της
κοσμολογικής
Ηθικής
ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ
>>>