ΘΕΟΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Η βασική θέση του ακραίου υποκειμενικού ιδεαλισμού, ότι δεν υπάρχει τίποτε άλλο έξω από τον εαυτό μας, θα μπορούσε να θεωρηθεί σαν βάση για την απόδειξη της ύπαρξης του Θεού. Όταν διαπιστώνουμε αμέσως, έτσι χωρίς αναζήτηση και επηρεασμένοι από την παραδοξότητα των απόψεων, ότι αυτές είναι αναξιόπιστες, δεν πρέπει ωστόσο να μην τις προσέξουμε ή να αρνηθούμε τη θεωρητική σπουδαιότητα, που είναι δυνατό να έχουν. Η βασική θέση που υποστηρίζει ο ακραίος υποκειμενικός ιδεαλισμός -όπως εκείνος του J. Fichte- είναι τόσο σπουδαία όσο και παράδοξη. Πρώτα απ’ όλα, γιατί από εκεί κατα­λαβαίνουμε πόσο ανεπαρκή γνώση και πόσες αυταπάτες έχουμε για τα πράγματα, όπως τα αντι­λαμ­βανόμαστε και ότι η ύπαρξή τους γενικά δεν μπορεί ν’ αποδειχθεί τόσο εύκολα όσο είναι η άμεση βεβαιότητά μας για εκείνην. Από αυτή τη θέση διαμορφώνουμε μία πιο αισιόδοξη έννοια για την πραγματικότητα και διαπιστώνουμε με σχετική συνέπεια ότι ο Θεός υπάρχει, γιατί ακόμα και αν αποκλείσουμε την ύπαρξή του, η μόνη πραγματικότητα που μένει είναι ο άμεσος εαυτός μας σαν Θεός. 

* Διαβάστε μερικά αποσπάσματα από το φιλοσοφικό έργο του Φίχτε εδώ 

Όταν αρνούμαστε την ύπαρξη κάθε πραγματικότητας, εκτός από αυτήν που είναι άμεσα ο εαυτός μας, τότε μπορούμε να προ­σεγγίσουμε με εκπληκτική ομοιότητα την αληθινή γνώση για την ποιότητα του Θεού. Αυτή η προσέγγιση εξηγείται, γιατί τα βασικά γνωρίσματα της έννοιάς του προσδιορίζονται, όταν αναγνωρίζουμε την αυτοτέλειά του. Η αναγνώριση αυτή γίνεται αμέσως με παρά­δοξο τρόπο, όταν αρνηθούμε την ύπαρξη των εξωτερικών πραγ­μάτων. Με αυτόν τον παράδοξο τρόπο μεταφέρουμε τη σημασία της αληθινής έννοιας του Θεού στη δική μας ύπαρξη.