> ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ ΚΑΙ Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ. Πνεύμα, θεός, ύλη και κόσμος <

Από την αρχαιότητα έως και σήμερα, πολλοί στοχαστές και φιλόσοφοι με τα σπουδαία έργα τους απάντησαν με την ευφυέστερη και ισχυρότερη σκέψη στις προ­καταλήψεις, στη μωρία, στην επιπολαιότητα και στον εγω­κεντρισμό. Προσέγγισαν μεγάλες αλήθειες και διατύπωσαν λογικές σκέψεις, έβαλαν φρένο σε μονό­πλευ­ρες θεωρήσεις και σε ακρό­τητες, ανέδειξαν τον πλούτο του ανθρώπινου πνεύματος και έδωσαν ένα παρά­δειγμα φιλοσοφικού τρόπου ζωής. Αισθάνομαι την ανάγκη να εκφράσω το θαυμασμό και την αισιοδοξία μου και μαζί τη λύπη μου για όσους δεν έτυχε ή δεν μπόρεσα ακόμα να μελε­τήσω.

Αν κάποιος ανατρέξει στην περίληψη ενός φιλο­σοφικού λεξικού ή σε όποια άλλη περίληψη και σύντομη παρουσίαση για να προσεγγίσει στις βασικές σκέψεις ενός φιλοσόφου και για να εκτιμήσει το πνευματικό έργο του, δυστυχώς όχι μόνο δε θα γνωρίσει αρκετά τις σκέψεις του φιλοσόφου, αλλά θα διαμορφώσει μία παρα­μορφωμένη έως και άσχετη άποψη για όσα έχει ο ίδιος ο φιλόσοφος διατυπώσει. Συχνά εμείς οι συγ­γραφείς -ιδιαίτερα οι καθηγητές που διδάσκουν συστη­ματικά την ιστορία και τις υποδιαιρέσεις της φιλοσο­φίας- αντί να συγ­κεντρώσουμε τις βασικές σκέψεις των φιλο­σόφων, αντι­λαμβανόμαστε μόνο εκείνες τις από­ψεις τους που προσαρμόζονται στα κοινά ερω­τήματα της φιλο­σοφίας και σε όσα ζητήματα εμείς εκτιμούμε ως πιο σημαντικά και επιλεκτικά για να ενι­σχύσουμε τις δικές μας απόψεις. Όμως οι ίδιοι οι στο­χαστές και οι φιλό­σοφοι ίσως να μην τα είχαν θεωρήσει βασικά και πρώτης προ­τεραιότητας ζητήματα, και προσέγγιζαν στις από­ψεις τους με έναν ιδιόρρυθμο τρόπο, ακόμα και για τα πιο συνηθισμένα ζητήματα. Προ­χωρούσαν τις θεωρίες τους με διαφο­ρετικούς προ­βληματισμούς και με διαφο­ρετικές εμπειρίες και όχι όπως φαίνεται από την τελική δια­τύπωση και την περάτωση του έργου τους. Οι φιλό­σοφοι εξέ­φραζαν εύστοχες σκέψεις, συμπεράσματα και ση­μαντικές παρα­τηρήσεις, και τα οποία εμείς αφαι­ρούμε ή τα παρα­ποιούμε και τα ερμηνεύουμε διαφορε­τικά για τις ανά­γκες της περί­ληψης και από την προ­σπάθεια να τους καταλά­βουμε.

 

Η αναδρομή στις φιλοσοφικές προσπάθειες από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα δεν φιλοδοξεί να προ­σφέρει μια ολοκληρωμένη άποψη για το φιλοσοφικό έργο του κάθε δημιουργού ούτε να αποτελέσει μια ολο­κληρωμένη επιτομή για την ιστορία της Φιλοσοφίας. Αυτή η προσπάθεια έχει γίνει επιτυχημένα από μεμονω­μένους συγγραφείς και ομαδικά, και δεν έχει σταμα­τήσει να επα­ναλαμ­βάνεται ανανεωμένη, με περισ­σότερη φιλο­δοξία και πιο συμπληρωμένα. Υπάρχουν πολύ­τομα φιλο­σοφικά λεξικά, εγκυκλο­παίδειες, εκπαι­δευτικά βι­βλία και ιστο­σελίδες με άφθονες ιστο­ρικές ανα­φορές και πληρο­φορίες... 

 

 

Η αναδρομή στις φιλοσοφικές προσπάθειες από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα στοχεύει να υπεν­θυμίσει και να συγκεντρώσει τις σκέψεις εκείνες που σχε­τίζονται ιδιαίτερα με τα ζητήματα της φυσικής και της κοσμο­λογίας και να τονιστεί το πλεονέκτημα του ανθρώ­που να σκέφτεται όχι μόνο δημιουργικά, αλλά και σε πολλές περιπτώσεις με μαθηματική και λογική συ­νέπεια και με επιτυχία, όταν η θεωρητική αναζήτηση γίνει ένας τρόπος ζωής και όταν η σκέψη παρατηρεί τις ίδιες τις σκέψεις της.

Αλλά αυτή η αναδρομή με τέτοια προοπτική υποθέτει ότι έχουμε απαντήσεις σε άλυτα ζητήματα της φυσικής και της κοσμο­λογίας και γνώσεις που έλειπαν την εποχή των προηγούμενων δημιουργών. Αλλιώς, πώς θα μπο­ρούσαμε να αποφανθούμε ή να εκτιμήσουμε τις εύστο­χες απόψεις, τη συνέπεια ή την ασυνέπεια στις πα­λαιότερες φιλο­σοφικές σκέψεις, το πλησίασμά τους στις σωστές απαντήσεις και τη συνεισφορά τους για την επι­στημονική έρευνα; Γι' αυτό, με το πέρασμα του χρόνου που οι επιστήμες εξε­λίσσονται και οι άνθρωποι γνωρίζουν περισσότερα για τον κόσμο, επιβάλλεται εκ των πραγμάτων να γίνεται μια αναδρομή για την επα­νεκτίμηση, την αναθεώρηση και την εκ νέου παρα­τήρηση των προηγούμενων φιλο­σοφικών ή ερευνη­τικών προ­σπαθειών.

 

Οι τελευταίες απαντήσεις σε πολλά ζητήματα τα οποία τοποθετούμε στην περιοχή της φυσικής και της κο­σμολογίας και η τελευταία φιλοσοφική θεωρία που φέρνουν μια συνολική αναστάτωση στις απόψεις μας για τη φύση, το Σύμπαν και τη ζωή συνοψίζονται από τον τίτλο "Θεωρία του Τελειωμένου Χρόνου ή του Ολο­κληρωμένου Σύμπαντος και της Σχετικότητας της Ενέρ­γειας". Αυτό σημαίνει, ότι χρειάζεται να έχουμε μια σύν­τομη πληροφόρηση για τις απαντήσεις και τις απόψεις αυτής της τελευταίας κοσμολογικής θεωρίας για να μπορέσουμε να σκεφτούμε κάτω από το νέο φως τις προ­ηγούμενες φιλοσοφικές σκέψεις και θεωρίες. Έτσι και αντίστροφα, μέσα από τις παρατηρήσεις και τα σχόλια που θα κάνουμε στις παλαιότερες φιλοσοφικές απόψεις θα δοθεί η ευκαιρία να παρα­κολουθήσουμε πιο χαλαρά τις κεντρικές απόψεις της νέας κοσμολογικής θεωρίας και να δούμε που υπήρχαν οι δυσκολίες της έρευνας και ποια προβλήματα τώρα λύνονται, που δεν μπόρε­σαν να λύσουν οι παλαιότεροι φιλόσοφοι και ερευνητές.