Π Ι Σ Ω

 

 

Σελ. 6 από 10

 

ΑΘΡΗΣΚΟΣ ΝΑΙ, ΑΘΕΟΣ ΟΧΙ! Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ

 

1) Πριν απ' όλα, τι γνώση μπορεί να έχει κάποιος για το Θεό εξαρτάται από το πώς ορίζει το "Θεό" ή τι χαρακτηριστικά του αποδίδει για να τον ονομάσει "Θεό".

2) Αν όμως κάποιος έχει από πριν την άποψη (δηλ προκατάληψη) ότι ο Θεός είναι κάτι που δεν ανιχνεύεται με κανέναν άλλο τρόπο εκτός από τα αποτελέσματα μιας ηθικής ή ανήθικης συμπεριφοράς ή από μια προσωπική διαίσθηση, τότε λογικό είναι αυτός ο άνθρωπος να μην έχει κάνει σκέψεις για να επιβεβαιώσει την "αρχή" του Θεού. Όταν κάποιος λέει ότι δεν μπορεί... συνήθως ούτε προσπαθεί... και όποιος δεν προσπαθεί δεν επιτυγχάνει το αποτέλεσμα που θα ήθελε. Αυτό ισχύει και στην προσπάθεια για γνώση και μελέτη.

3) Η προσέγγιση στο Θεό με κάποιο βίωμα και με συμπεριφορά που θα ικανοποιούσε το Θεό δεν αποκλείει τη δυνατότητα θεωρητικής προσέγγισης. Δηλαδή, κάποιος που έχει πεισθεί με λογική σκέψη και μετά από μελέτη ότι ένας Θεός είναι παρών, μπορεί ωστόσο να νιώθει εμπιστοσύνη για τον απαραίτητο ρόλο του Θεού στον κόσμο και στη ζωή και να νιώθει την παρουσία του... όσο εκείνος που έχει πιστέψει στο θεό με ψεύτικες μαρτυρίες.

Θα μπορούσαν όλοι να αφήσουν έξω από τις διαφωνίες τα ζητήματα που χρειάζονται έρευνα και επιστημονική γνώση, να πιστεύουν στο Θεό, να εκφράζουν τα συναισθήματά τους και να συνεχίζουν την παράδοσή τους, χωρίς να γελοιοποιούνται και χωρίς να εξοργίζονται σαν φανατικοί οπαδοί. Οι θρησκείες θα μπορούσαν να περιοριστούν ως μια τοπική παράδοση για εορταστικές εκδηλώσεις, για να υπεν­θυμίζουν στον άνθρωπο τον κίνδυνο της υπεροψίας και σαν ένας φάρος για τον προσα­νατολισμό της ζωής με πνευματικές αξίες. Χωρίς το ρόλο που ανήκει σε άλλες επιστήμες, όπως είναι η Ηθική, η Ψυχολογία, η Κοσμολογία, οι κοινωνικές επιστήμες. Όμως, οι θρησκείες δεν ήταν απλές φιλοσοφικές προσπάθειες και η διδασκαλία τους εξαπλώθηκε με ανήθικη μεθόδευση και με πολιτικές προσπάθειες σε ένα χρονικό διάστημα αιώνων.

Όταν ένας άνθρωπος, βάλει στον τρόπο ζωής του τη φιλοσοφική ανα­ζήτηση, όταν εκτιμήσει το σπουδαίο ρόλο της σκέψης για τη γνώση και για τη ρύθμιση της καθημερινής ζωής του, όταν αυτός ενδιαφέρεται και φροντίζει να ενη­μερώνεται σωστά και χωρίς φραγμούς, όταν πιστεύει στη δύναμη της γνώσης και στην ανάγκη να γνωρίζουμε την αλήθεια ώστε να μπορούμε να επιλέγουμε και να αποφασίζουμε σωστά, τότε αυτός ο άνθρωπος έχει βάλει μέσα στην ψυχή του τις πολυτιμότερες ηθικές αρχές, ακόμα και αν δεν το έχει αντιληφθεί από τέτοια οπτική γωνία.

Με αυτές τις ηθικές αρχές δεν θα αφήνουμε ποτέ χαλαρό τον εαυτό μας να εκφραστεί με 100% βεβαιότητα χωρίς αποδεικτικά στοιχεία και να ισχυριστεί απόψεις, που δεν μπορούν να επιβεβαιωθούν και να κατανοηθούν απλά και με σαφήνεια. Με την ύψιστη αξία της αναζήτησης, της έρευνας, του σεβασμού προς τη γλώσσα και τη γνώση, με το σταθερό ενδιαφέρον για την πνευματική καλλιέργεια, με τη φροντίδα για σωστή και πολύπλευρη πληροφόρηση, με την ιδιαίτερη προσοχή ώστε να διακρίνουμε το βέβαιο από το πιθανό και το απίθανο, δεν θα επιτρέψουμε ποτέ να πέσουμε θύματα οποιασδήποτε πλάνης ή συνειδητής εξαπάτησης, είτε αυτή προέρχεται από θρησκευτικές διδασκαλίες είτε από επιστημονικές έρευνες. Δεν θα υποτιμήσουμε την εμπειρία και τη πληροφορία ούτε θα υπερεκτιμήσουμε τη θεωρία και τις αρεστές απόψεις. Πολύτιμος οδηγός και πηγή ελπίδας για την πορεία μας στη ζωή θα είναι η αμερόληπτη και ερευνητική σκέψη μας, που θα απαιτεί γνώση των πραγμάτων και βεβαιότητα με αναμφισβήτητες παρατηρήσεις και ανεξάρτητα από τις προσωπικές επιθυμίες μας.

Σε τελική ανάλυση, δεν θα δεχτούμε ποτέ να βασίσουμε τις σκέψεις μας και τη ζωή μας σε πληροφορίες και σε απόψεις που δεν είναι 100% ασφαλείς και που τίποτα δεν αποκλείει να διαψευστούν γρήγορα. Δεν θα θεοποιήσουμε και δεν θα λατρέψουμε κανένα πρόσωπο, κανένα υλικό αντικείμενο και καμία ιδεολογία, οσοδήποτε μεγάλη είναι η επιρροή τους, οποιαδήποτε η ιστορία τους και η επιτυχία τους και όσο κοντά στην αλήθεια φαίνονται να πλησιάζουν.

 Μπορούμε σαν αμερόληπτοι να βρούμε λόγους για να χρησιμο­ποιήσουμε σύμβολα, να δεχτούμε ορισμένες τυπικές διαδικασίες, να ανεχτούμε κάποιες μορφές θρησκευτικής έκφρασης και να κατα­νοήσουμε την ανάγκη για καθοδήγηση, όμως πάντοτε με την επίγνωση του ρόλου της γνώσης για τη γνώση και τη ζωή και της απαίτησης να βασιζόμαστε στην εξα­κριβωμένη αλήθεια. Η βιαστική απόρριψη ή αποδοχή, η τυφλή εμπιστοσύνη, η μεγάλη προσδοκία ή η απόγνωση χωρίς λογική και δυνατότητα πρόβλεψης, η εκτίμηση επηρεασμένη από τα προσωπικά ευχάριστα ή δυσάρεστα βιώματα, ο σχηματισμός βέβαιης άποψης με μερικές ενδείξεις και οι εντυπώσεις χωρίς την επέκταση της σκέψης στις πιο πέρα σχέσεις των πραγμάτων και στις εξελίξεις τους, αυτά πρέπει να τα ξεχάσουμε και να τα ακούμε με έκπληξη, όταν θα διδα­σκόμαστε την ιστορία.

 

ΕΠΙΣΤΗΜΗ & ΖΩΗ  |  ΑΠΟΡΡΙΨΗ