Τι είναι αλήθεια (4) | Μαζί με την ηθική διάσταση

ΣΧΟΛΙΟ ΚΑΙ ΣΚΕΨΕΙΣ:*

Το ζήτημα για το πόσο αξιόπιστα γνωρίζουμε τον κόσμο και τα πράγματα περιπλέκεται όταν στην αρχική γνώση /πληροφορία των αισθήσεων εισαγάγουμε τη συμμετοχή τη σκέψης και τη διανοητική επεξεργασία των πληροφοριών. Έχουμε παρατηρήσει και έχουμε καταλάβει πόσο σημαντικό είναι για τη ζωή και την κοινωνία να γνωρίζουμε σωστά. Και πόσο το ψέμα, το λάθος και η πλάνη βγάζουν τη ζωή από τον κόσμο και μεταβάλλουν τον άνθρωπο σε παρανοϊκό και εχθρό του εαυτού του. Αλλά μη ξεχνάμε ότι η ίδια η πραγματικότητα έχει προδιαγραφές να χωρίζει τους ανθρώπους. Η πραγματικότητα εμφανίζεται διαφορετική και σχετική, με άπειρες απόψεις και με διαφορές στις απόψεις για ένα και το ίδιο πράγμα. Πολλές γνώσεις είναι περιορισμένες για τοπική εφαρμογή, για σύντομα χρονικά διαστήματα, για πράγματα που έχουν μια διαφορά από αυτά που γνωρίζουμε καλά, και φυσικά η γνώση εφαρμόζεται με ιδιοτέλεια. Η γνώση επίσης επιλέγεται και προσαρμόζεται σωστά και επιτυχημένα για να εξυπηρετηθούν συμφέροντα και για να εμποδιστούν οι ανταγωνιστές και οι αμφισβητίες. Η αλήθεια και το δίκαιο μιας ομάδας μπορεί να στρέφεται στην αλήθεια και στο δίκαιο μιας άλλης. Μια όμορφη γυναίκα, την οποία αληθινά επιθυμούν πολλοί άνδρες, μπορεί να προκαλέσει αιματοχυσία. Μέσα στον κόσμο βρίσκονται τα πάντα συγκεχυμένα και με τόση λεπτομέρεια, σαν να δημιουργήθηκε ο κόσμος με δόλο για να εμποδίσει τη συμβίωση και τη συνεννόηση. Δεν υπάρχει αιτία χωρίς να εξαρτάται από κάτι άλλο και αποτέλεσμα που να είναι αποκλειστικά και καθαρά από μια αιτία.

Κάθε αρχή έχει πίσω μια άλλη αρχή και κάθε τέλος έχει τις συνέπειές του και εμείς αναγκαστικά επιλέγουμε έτσι όπως μας διευκολύνει και όπως ενδιαφερόμαστε. Γιατί σε τέτοιο πολύπλοκο και ανεξάντλητο κόσμο η ζωή να ξεκινάει με τόση πολλή ανοησία; Ο κ. Θανάσης γράφει σωστά για την πραγματικότητα που πρέπει να την ξεχωρίζουμε από τις φαντασιώσεις και από τις ανθρώπινες επιθυμίες. Ξεκινάει με το αίτημα μιας πραγματικότητας ανεξάρτητης από τις ανθρώπινες επιθυμίες, για να μη χαθούμε σε φιλοσοφικές σκέψεις. Αλλά αυτό είναι το πρόβλημα, ότι δεν αντιλαμβάνονται όλοι την ίδια πραγματικότητα και η τελευταία εμφανίζεται χωρίς όρια, ποικιλόμορφη, διαφορετική, με αντιθέσεις και ανατρεπτική. Υπάρχουν πολλές αλήθειες και αδυναμίες (βιολογικές και πνευματικές) για πλήρη γνώση. Σίγουρα στην επιστήμη θα βρούμε απόψεις για τον κόσμο πλησιέστερα στην αλήθεια και σε αντίθεση με πολλές θρησκευτικές φαντασιώσεις. Όμως, η πραγματικότητα και, μάλιστα, με τις λεπτομέρειες που εμφανίζεται σε κάθε ζωή ξεχωριστά, απέχει υπέρμετρα από τις λίγες σειρές, που γράφονται στα βιβλία και από τις συνοπτικές περιγραφές. Ο ρόλος της τύχης επιβεβαιώνει τη μεγάλη άγνοιά μας για τον κόσμο και ταράζει την εμπιστοσύνη, που επιδιώκουμε με την αύξηση της γνώσης και με τις δυνατότητες που προσφέρονται από την επιστήμη. Κανένας ξεχωριστά ούτε καμία ανθρώπινη ομάδα δεν έχει τη σοφία για να εγγυηθεί το μέλλον της ζωής μας και της κοινωνίας. Η αμφιβολία και η δυσπιστία -ιδιαίτερα στην εποχή μας με τις πολλές και τεχνολογικά εξελιγμένες πηγές πληροφόρησης- είναι απαραίτητα εφόδια για τη ζωή.

* Από απάντηση στις 18/11/2015

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ (4)