|
|
ΣΕΛΙΔΑ
2 από 5
|
 Οι
σκέψεις που ακολουθούν ξεκίνησαν και διατυπώθηκαν από ένα νεαρό κοντά στην
ηλικία των 20 ετών και συμπεριλήφθηκαν στο 1ο βιβλίο του, το οποίο εκδόθηκε
μετά από πολλά χρόνια. Οι
σελίδες εδώ δεν ενθαρρύνουν εχθρικές απόψεις για τη Ζωή,
δεν παρακινούν σε αυτοκαταστροφική συμπεριφορά και
δεν σχετίζονται με τη λατρεία του κακού με κανένα
τρόπο. Αντιθέτως, προορίζονται για να μας
"ξυπνήσουν" και να δούμε τη ρίζα από την οποία ξεκινούν
μεγάλα ψυχολογικά και κοινωνικά προβλήματα και την
ανάγκη να δώσουμε μεγαλύτερο νόημα στη σύντομη ζωή μας. Ο πνευματικός δημιουργός, συγγραφέας και
εμπνευστής των ηλεκτρονικών σελίδων θεωρεί και έχει
αποδείξει, ότι η αυτοχειρία -εκτός από ελάχιστες
ιδιαίτερες περιπτώσεις σε προχωρημένη ηλικία - αποτελεί
ένα τρομερό μη αντιστρέψιμο λάθος. Σε
σημείο, που θα πρότεινε σε όσους κάνουν τέτοια κακή
σκέψη, να προτιμήσουν να ζήσουν σαν αναίσθητοι και σαν
αλήτες! Δύο δεκαετίες μετά, ονόμασα αυτήν την τελευταία λύση " ψυχολογική
αυτοκτονία".
|
Εδώ,
δεν μπορούμε να μη θυμηθούμε ξανά τον Άρθουρ Σοπεγχάουερ, έναν αρκετά
σοφό άνθρωπο για να μην είχε διαπιστώσει αυτήν τη μεγάλη αλήθεια και
για να μην είχε προσέξει ότι: «αντίθετα όλοι ζουν σαν να ήταν η ζωή
τους αιώνια. Σε σημείο που -θα τολμούσαμε σχεδόν να το πούμε- κανένας
δεν είναι πραγματικά πεπεισμένος ότι ο δικός του θάνατος είναι εξασφαλισμένος:
αν όχι, δε θα μπορούσε να υπάρχει εκεί μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην τύχη
του και σε κείνη του εγκληματία που καταδικάστηκε.
Πραγματικά, ο καθένας αναγνωρίζει καλά, In Abstracto και σε θεωρία,
ότι ο θάνατός του είναι βέβαιος, αλλά η αλήθεια αυτή είναι σαν πολλές
άλλες της ίδιας τάξης, που κρίναμε ανεφάρμοστες στην πράξη: τις βάζουμε
κατά μέρος, δεν μετρούνται ανάμεσα στις ζωντανές, στις δρώσες ιδέες.
Να διανοηθούμε καλά αυτή την ιδιότητα της διανοητικής φύσης μας, και
θα δούμε την ανεπάρκεια όλων των κοινών εξηγήσεων: προσφεύγουμε στην
ψυχολογία, μιλάμε για εθισμό, για υποταγή στο αναπόφευκτο. Όλ’ αυτά
έχουν ανάγκη να στηριχθούν σε κάποια πιο βαθιά αρχή (...)».
|
Βασανιστήρια για τον
πιο απίθανο λόγο, θανατηφόρες ασθένειες και ατυχήματα, δολοφόνοι
και αδίστακτοι κακοποιοί, από τη μία στιγμή στην άλλη βρίσκεσαι
στην κόλαση, εσύ ο ίδιος ή τα πρόσωπα που λατρεύεις. Ο τρόπος
και ο χρόνος που θα σου συμβεί το κακό μπορεί να είναι ο
πιο σκληρός. Πάντα υπάρχει κάποιος και κάτι που δεν θα σε
αφήσει να χαρείς τη ζωή.
|
Στο
σχετικό παρόν όλα φαίνονται σαν αιώνια. Το πιο συνταρακτικό γεγονός και, μέσα στο πέρασμα του χρόνου, η επίδρασή του μικραίνει σαν το κερί. Το τέλος θα έρθει όσο μακριά και να βρίσκεται. Πολλοί προνοούν από τώρα και κάνουν υποχωρήσεις, για να πραγματοποιήσουν τις φιλοδοξίες
τους, στηριζόμενοι σε υποθέσεις και προβλέψεις, οι οποίες είναι πιο
απίθανες να επαληθευτούν στην πραγματικότητα από την απελπιστική αλήθεια ότι ίσως να μην υπάρχουν ως τότε. Αισθανόμαστε πολύ μακριά μας
το θάνατο, αν όχι αθάνατοι και μας βρίσκει χωρίς να το καταλάβουμε,
όπως ο ύπνος. Η ζωή έχει ερωτηματικά, θαυμαστικά, κόμματα, παρενθέσεις,
άνω τελείες... όμως ο θάνατος βάζει την τελεία. Στην ίδια στιγμή που
θρηνούμε για το τέλος μιας ζωής, στην ίδια εκείνη είναι δυνατό να χάσουμε
τη δική μας μ’ έναν από τους αναρίθμητους και απίστευτους τρόπους. Το
τρομερό δεν είναι μόνο ο δικός μας θάνατος, με τον οποίο δε θα καταλάβουμε
τίποτε, αλλά και εκείνος των ανθρώπων που μοιραστήκαμε τη ζωή μας μαζί
τους, τους οποίους λατρεύουμε και μας λατρεύουν. Η επιστροφή εκεί που ήμασταν πριν γεννηθούμε,
δηλ. στο τίποτε, θα ήταν άδικη χωρίς έναν επαρκή σκοπό.
Λίγο
ως πολύ όλοι επιθυμούμε να υπάρχουν για πάντα, τουλάχιστον, ορισμένα
πράγματα, ορισμένες στιγμές της ζωής μας και στοχεύουμε να επηρεάσουμε
το μέλλον. Μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας! Αναζητάμε αρχαία
πράγματα, αναδεικνύουμε το παρελθόν, κάνουμε παιδιά, δίνουμε εκφραστικά
ονόματα στους απογόνους μας, στους δρόμους της πόλης, στις τοποθεσίες,
στα τεχνολογικά κατασκευάσματα, φτιάχνουμε έργα τέχνης, στέλνουμε διαστημόπλοια
με προορισμό ν’ ανακαλυφθούν από εξωγήινες μορφές ζωής. Ωστόσο, θέτουμε
ένα όριο στο χρόνο, πέρα από το οποίο δε στοχεύουμε, για να μη διακόψουμε τις εγωκεντρικές δραστηριότητές μας από την απόγνωση, για να μην ανακαλύψουμε τις αλήθειες που δείχνουν τον
αποπροσανατολισμό μας και γελοιοποιούν τους στόχους μας.
Πρέπει να
μας πλησιάσει η καταστροφή, για να καταλάβουμε πόσο άσκοπη είναι η ζωή
και τα έργα μας στο σύνολό τους, αν δεν απομένει τίποτε από αυτά;
Τα ποιητικά λόγια του Κ. ΚΑΡΥΩΤΑΚΗ το λένε μεγαλόπρεπα:
«Στην άμμο στήνονται μεγάλα τα έργα των ανθρώπων και σαν παιδάκι τα
γκρεμίζει ο χρόνος με το πόδι».
Η
αξιοποίηση της ζωής με καμιά έννοια δεν μπορεί να είναι αρκετή, για
να αιτιολογηθεί εκ των υστέρων γενικά η ύπαρξή μας, ανεξάρτητα από το
αν αυτή στο σύνολό της έχει μια σταθερή χρησιμότητα. Γι’ αυτό κάθε θεωρία
που φιλοδοξεί να διαμορφώσει ή να επηρεάσει θετικά την ποιότητα της
ζωής μας είναι αβάσιμη, αν πρώτα δεν έχει δικαιολογήσει τη διατήρησή
της και αυτή η ανεπάρκειά της θα έχει αποπροσανατολιστικές συνέπειες,
ακόμα και αν δεν είναι άτοπη. Δεν είναι δύσκολο να το καταλάβουμε ούτε
ασήμαντο.
Υπάρχουμε,
χωρίς να έχουμε μια επαρκή γνώση που δικαιολογεί τη ζωή μας και όχι
την ανυπαρξία μας, χωρίς τη θέληση να την αναζητήσουμε και χωρίς να
διαπιστώνουμε τη σημασία της. Με αυτήν την άγνοια, η οποία δείχνει πως
είμαστε παρασυρμένοι, μιλάμε σαν ειδικοί επί ψυχολογικών, οικογενειακών
και κοινωνικών ζητημάτων, μεγαλώνουμε τα παιδιά μας και μετατρέπουμε
με όλη την ευφυΐα μας σε επαρκή λόγο της ύπαρξή μας ασήμαντα πράγματα
και δυνατότητες και δε διστάζουμε ν’ αναζητάμε τις αιτίες της διαφθοράς.
Τι είναι αλήθεια; Ρωτούσαν και ρωτούν ακόμα, για ν’ αφαιρέσουν εύκολα
την αξιοπιστία από τα λόγια ενός διανοούμενου ή από τον ίδιο. Για να δοκιμαστούν όσοι πιστεύουν ότι γνωρίζουν την κοινή
πραγματικότητα ή έχουν την προδιάθεση ν’ αλλάξουν τη ζωή των άλλων,
πρέπει πρώτ’ απ’ όλα να ερωτηθούν: πρέπει να θέλουμε να υπάρχουμε και
γιατί; Μπορείτε να μας διαβεβαιώσετε ότι θα είμαστε εν ζωή και εσείς
είστε προετοιμασμένοι για την πιθανότητα να χάσετε τη ζωή σας πιο γρήγορα απ’ όσο υπολογίζετε;
Για
να μην τους φανεί ανόητο και τόσο παράδοξο, μπορούμε να το θέσουμε διαφορετικά.
Να υποθέσουμε ότι κάποιος φιλοσοφημένος φίλος μας αποκαλύπτει πως είναι
απογοητευμένος από τη ζωή και απελπισμένος από την έλλειψη μιας αιώνιας
αξίας και αποφάσισε να της δώσει ο ίδιος ένα τέλος. Με ποιους ισχυρούς
συλλογισμούς μπορούμε να του αποδείξουμε ότι δεν αξίζει να κάνει κάτι
τέτοιο και ότι έτσι θα ζημιωθεί;
|
Μήπως
έχεις την εντύπωση, ότι εσύ θα καταλήξεις... όταν γύρω σου
θα υπάρχει πένθος και νεκρική σιγή ή μετά από κάποια προειδοποίηση;
Σκέψου ότι ίσως ζεις τις τελευταίες ώρες σου
-ιδιαίτερα όταν είσαι άρρωστος- κι
εσύ ανυποψίαστος κάνεις συμφωνίες, διαμαρτύρεσαι, δίνεις υποσχέσεις,
προγραμματίζεις τις δραστηριότητές σου... Μια μέρα
σίγουρα θα σε βρουν νεκρό ή θα βρεις εσύ πρώτος κάποιο
δικό σου πρόσωπο...
|
Μόνο
αν συντελούμε στην επιτέλεση ενός επαρκούς σκοπού, μόνο τότε αξίζει
αρκετά να υπάρχουμε. Η ανυπαρξία μας δε θα είχε καμιά σταθερή συνέπεια
σ’ εμάς τους ίδιους, καμιά σταθερή συνέπεια έξω από εμάς, ενώ αντιθέτως
θα έλυνε όλα τα προβλήματα ταυτόχρονα με τον πιο απλό τρόπο. Η ζωή μας
μπορεί να συνεχίζεται ωραία, αλλά όχι με βεβαιότητα για το αύριο και
όχι χωρίς δυσάρεστες στιγμές και θα μπορούσαμε να τη διακόψουμε, χωρίς
να μετανιώσουμε γι’ αυτήν την πράξη μας. Οι λίγοι γνωστοί, τους οποίους
θα πληγώναμε, δε θα ήταν οι πρώτοι ούτε οι τελευταίοι, ενώ μπορεί να
το ξεπερνούσαν γρήγορα και στην ίδια στιγμή αναρίθμητοι άλλοι αξιαγάπητοι
είναι δυστυχισμένοι, αδικημένοι και βασανίζονται με φοβερούς φυσικούς και ανθρώπινους τρόπους. Η δυστυχία τους
δε θα ήταν αιώνια, ενώ με την παύση της ύπαρξής μας ίσως ν’ αποτρέπονται μεγαλύτερες δυστυχίες απ’
όση με τη διατήρησή μας. Η ζωή μας μπορεί να τελείωνε μ’ έναν από τους
αναρίθμητους και απρόσμενους τρόπους, πολύ πριν ζήσουμε ως το μέσο όρο διάρκειας, ακόμα και πριν να
το κάναμε εμείς με τη θέλησή μας. Αυτό γίνεται σε πολλούς άλλους πριν
ζήσουν αρκετά και ενώ δεν πίστευαν ότι μπορεί να γίνει στους ίδιους.
Οι δημιουργικές δραστηριότητές μας θα συνεισέφεραν με απρόβλεπτους τρόπους,
δε θα είχαν σταθερές ή μόνο ωφέλιμες συνέπειες, ενώ έχουμε επηρεάσει
τις εξελίξεις μόνο με τη στιγμή που γεννηθήκαμε και η ανακάλυψη ενός
κόκαλου μπορεί να δώσει τη δυνατότητα να γίνουν σημαντικές άλλες ανακαλύψεις.
Με το θάνατό μας θα επηρεάζαμε ξανά τις εξελίξεις, αλλά και χωρίς τις
δυνατότητες πολλών ζώων... ο πολιτισμός θα ήταν διαφορετικός.
|
ΠΡΟΝΟΗΤΙΚΗ ΗΘΙΚΗ
ΣΕΛΙΔΑ 3 από 5.............
>>>►
|
|
|
ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ